Myceliumcomposiet onderzoek

Mycelium is een schimmelnetwerk dat is opgebouwd uit microscopisch kleine, witte plakkerige draden. Het groeit op een substraat van cellulosehoudend plantaardig afval. Wanneer een substraat volledig doorgroeit met mycelium vormt het een homogene massa, een composiet. Dit composiet kan niet actief worden gemaakt door verhitting, waarbij de schimmeldraden sterven en het product ‘uitgegroeid’ is. Er zijn talloze variaties van dergelijke composieten mogelijk, afhankelijk van de gebruikte substraten en schimmels.

De toepassingen van deze composieten zijn oneindig. Inmiddels is het, soms nog in laboratoriumsetting, al gelukt om verschillende materialen na te bootsen, zoals textiel, flexibel leerachtig materiaal, kurk, PVC- en houtachtig materiaal en zelfs transparante stoffen. Het is mogelijk dat mycelium voor sommige toepassingen de vervanger wordt van eindige grondstoffen zoals aardolie (plastic) en mineralen (cement).

Als ontwerper ligt de uitdaging in het ontwikkelen van een low-tech mycelium-composiet op basis van een lokaal substraat (afval uit de regionale landbouw). Dit onderzoek richt zich o.a. op de productie van tegelvormen voor de consumenten- en projectmarkt. De tegelvormen kunnen worden ingezet in interieurarchitectuur en producten of standbouw, in de vorm van wandpanelen of wandtegels.

Tevens wordt onderzocht of er een efficiëntere productietechniek mogelijk is waarbij één grote myceliumvorm, en eventueel met toeslag, wordt opgedeeld/gesneden in kleinere vormen (salamitechniek).

Naast de technische- en proces-innovatie rondom de productie van mycelium is een tweede grote uitdaging, namelijk het verbeteren van de visuele uitstraling. De bestaande voorbeelden uit malvormen zijn door de typische huidvorming van het mycelium aan de malwand qua materiaaluitstraling vaak nog onaantrekkelijk. Onderzocht wordt of d.m.v. van toevoeging van kleur, in of na het groeiproces, mogelijk is, en hoe toegevoegde natuurlijke materialen het uiterlijk van het product positief kunnen beïnvloeden

Dit MIT-haalbaarheidsonderzoek (SNN)  bestaat voor een groot deel uit deskresearch en voor een kleiner deel uit trial and error onderzoek.

Van deze trial and error onderzoek laten we hier een aantal testen zien.

Netwerk van myceliumdraden, foto Wikimedia

Dag 1. Mal met mix van hennep met schimmelcultuur in de kweekkast.

Dag 4

Dag 6

Myceliumcomposiet wordt uit de mal gedrukt

Myceliumcomposiet wordt gezaagd in schijven

Schijven van myceliumcomposiet

Schijf gedroogd op kamertemperatuur

De overige schijven gaan terug in de kweekkast.

Resultaat na 9 dagen

Myceliumcomposiet met gekleurde hennep, gesneden in plakken (salamitechniek)

Myceliumcomposiet met gekleurde vlas

Myceliumcomposiet met maiskorrels

Myceliumcomposiet met zonnebloempitten

Myceliumcomposiet met gekleurde papiersnippers

Myceliumcomposiet met papierproppen (met natuurlijke kleurstoffen)

Kleurproeven met natuurlijke kleurstoffen

Perstesten

Wordt vervolgd…